Woord: schelm
schelm , schelm
, dief. Men zegt: er komen schelmen aan mijn bijën, dat is: de roofbijën halen den honig weg. Bron: Panken, P.N. (1850) Kempensch taaleigen, Idioticon I, A-Z, Idioticon II, H-Z, red. Johan Biemans, 2010, Bergeijk. |
schelm , schelm
, in: schelm komt noa (Hoogeland), zeggen de kinderen bij’t spel, en zooveel als: dat verlies hebt gij door uw oneerlijk spel = door schelm speulen, verdiend. Zooveel als: nu blijkt dat gij schelmd hebt, de schelm komt nu voor den dag. Spreekwoord: Hij het zōk (of: hōm) bekeerd van ’n lutje schelm tot ’n groote = hij is, vaak onder schijn van verbetering van kwaad tot erger gekomen. Vgl. kibbelder. Meervoud: schelms. Bron: Molema, H. (1895), Woordenboek der Groningsche Volkstaal in de 19e eeuw (handschrift met aanvullingen op gedrukte editie uit 1887) |
schelm , schelm , (zelfstandig naamwoord mannelijk)
, zie een zegsw. op mond. Bron: Boekenoogen, G.J. (1897), De Zaanse Volkstaal. Deel II: Zaans Idioticon - Aanvullingen. Zaandijk (herdruk 1971) |
schelm , schelm*
, vergel. kibbelder *. Bron: Ganderheyden, A.A. (1897), Groningana – Supplement op H. Molema’s Woordenboek der Groningsche Volkstaal, Groningen (reprint 1985) |
schelm , sjelm , mannelijk
, sjelme , sjelmke , dief; schelm. Bëste sjelm of bëste deif, höbste geljt ich höb dich leif: ben je schelm of ben je dief, heb je geld ik heb je lief. Dat is ’nen erme sjëlm; zien poete douge neit en zien vrou is krènkelik: dat is een arme kerel, zijn kinderen Bron: Schelberg, P.J.G. (1986), Woordenboek van het Sittards dialect, Amsterdam |
schelm , sjélm
, dief. Bron: Crompvoets, H. en J. van Schijndel (1991), Mééls Woordeboe:k. Meijel: Medelo. |
schelm , schelm , de
, schelms, schelmen , schelm, ondeugend persoon Pas mor op veur hum, het is een ondeugende schelm (Nije) Bron: Kocks, G.H. (1996-1997), Woordenboek van de Drentse Dialecten (WDD), Assen: Van Gorcum |
schelm , skelm
, schelm Bron: Fien, A., Ph.C.G.M. Bloemhoff-de Bruijn en J. Gunnink (2000), Woordenboek van de Kamper Taal, Kampen |
schelm , schèllem
, bengel , T’is ne schèllem, ge moet'tem nie ûtschiite want dan naoj'tie'jer ût. Het is een bengel, je moet hem de waarheid niet zeggen want dan loopt hij vlug weg. Bron: Hendriks, W. (2005), Nittersels Wóórdenbuukske. Dialect van de Acht Zaligheden, Almere |
schelm , sjelm , zelfstandig naamwoord mannelijk
, sjelme , sjelmke , schelm , Zw: 'nne sjelm kömp oüch aon de getelde appele: voor een dief moet je altijd oppassen Zw: Bëter 'nne sjelm aon de kleenk es 'n loésterveenk: een luistervink is erger dan een dief Zw: Vuur 'nne sjelm kêns te dich waachte, vuur 'nne koedsjprëker neet. Zw: 'nnen Érme sjelm: een arme drommel Zw: Bis te sjelm of bis te deef, hebs te géld, ich heb dich leef.; dief sjelm Zw: 'nne sjelm kömp oüch aon de getelde appele. Zw. Bëter 'nne sjelm aon de kleenk es 'n loésterveenk. Zw. Vuur 'nne sjelm kêns te dich waachte, vuur 'nne koedsjprëker neet.; 'nne érme sjellem drommel (een arme drommel) 'nne érme sjellem Bron: Jaspars, G. en H. Fiévez (2006-2008), Woordenboek van het Gronsvelds, Gronsveld/Ryckholt |
schelm , skelm , (zelfstandig naamwoord)
, schelm. Bron: Kraijer, M., H. Mulder, D. Visscher en Ph. Bloemhoff (2009), Op zien Zwols: Woordenboek van de Zwolse Taal, Kampen: IJsselacademie |
schelm , schelm , schelms
, niet helemaal eerlijk; schelm gaon, vals spelen. Bron: Scholtmeijer, H. (2011), Veluws handwoordenboek, Almere. |
schelm , schelm , zelfstandig naamwoord
, dief (Eindhoven en Kempenland) Bron: Swanenberg, A.P.C. (2011), Brabants-Nederlands: Nederlands-Brabants: Handwoordenboek, Someren |